Waarom is het belangrijk?
Verantwoordelijkheid over de keten
- De regeling stelt dat als u als opdrachtgever, hoofdaannemer of intermediaire aannemer betrokken bent in een keten van (onder)aanneming en er blijkt illegaal verblijvende derdelanders werkzaam te zijn via (onder)aannemers, u aansprakelijk kunt zijn.
- Het gaat dus niet louter om uw eigen werknemers, maar ook om wat uw (onder)aannemers doen.
Eerlijke concurrentie & compliance
- Het doel is om illegale tewerkstelling te bestrijden, te zorgen voor eerlijke concurrentie en om te vermijden dat ondernemingen die regels naleven worden benadeeld.
- Voor ondernemers is het mede een kwestie van reputatie, risicovermijding en naleving van de (sociale) wetgeving.
Praktische risico’s voor uw netwerk
- Als u samenwerkt met onderaannemers, uitzendkrachten of externe diensten, dan is het essentieel om te weten dat het risico zich uitstrekt tot de hele keten.
- Door de nieuwe regels (zie hieronder) worden de verplichtingen strenger, dus tijdig informeren is een voordeel.
Is het afdwingbaar?
Ja — de regels zijn bindend, en er is mogelijkheid tot sanctionering. Concreet:
- De wettelijke basis staat op de website van Vlaamse overheid: “Ketenaansprakelijkheid bij illegale tewerkstelling betekent dat u als opdrachtgever, hoofdaannemer of intermediaire aannemer aansprakelijk kunt worden gesteld…”.
- Er is sprake van zowel administratieve als strafrechtelijke aansprakelijkheid als u de verplichtingen niet naleeft.
- Vanaf 1 januari 2026 zal er (uiterlijk) een verstrengde zorgvuldigheidsplicht gelden voor professionele opdrachtgevers en aannemers in risicosectoren.
- U moet kunnen aantonen dat u de nodige stappen hebt gezet (zoals documenten opgevraagd, melding gedaan…) om uw aansprakelijkheid te beperken.
- Let wel: de exacte inwerkingtreding, de lijst van risicosectoren, de modaliteiten kunnen nog (enigszins) wijzigen.
Wat zijn de sancties?
De sancties zijn fors, zeker als de verplichtingen niet nageleefd worden of u op de hoogte was van de illegale tewerkstelling. Hieronder de kernpunten:
- Bij niet-naleving van de regels rond ketenaansprakelijkheid kan er sprake zijn van strafrechtelijke of administratieve sancties.
- Bijvoorbeeld: gevangenisstraf van 6 maanden tot 3 jaar of een strafrechtelijke geldboete van bijvoorbeeld € 4.800 tot € 56.000 (afhankelijk van de situatie). Administratieve boetes kunnen ook worden opgelegd (bv. € 2.400 tot € 28.000).
- De boetes kunnen vermenigvuldigd worden met het aantal betrokken buitenlandse werknemers, tot bepaalde maxima.
- Daarnaast: hoofdelijke aansprakelijkheid voor loontekorten van illegaal tewerkgestelde derdelanders kan opgelegd worden.
Hoe in de praktijk alert zijn / wat te communiceren binnen uw ondernemersnetwerk
- Zorg dat in contracten met (onder)aannemers wordt opgenomen dat zij verklaren geen illegaal verblijvende derdelanders in te schakelen, én dat u als opdrachtgever de nodige documenten opvraagt.
- Check of uw samenwerking in een “risicosector” valt (bv. bouw, schoonmaak, vleessector, koeriersdiensten) want daar gelden extra verplichtingen.
- Vraag documenten op zoals: paspoort, verblijfstitel, arbeidstoelating, A1-formulier of Limosa-melding als van toepassing.
- Bewaar deze documenten (of bewijs dat u ze opvroeg) gedurende de voorgeschreven termijn (bv. 5 jaar) zodat u kunt aantonen dat u uw zorgplicht hebt vervuld.
- Meld bij de inspectiediensten indien uw (onder)aannemer weigert de documenten te leveren of er duidelijk vervalsingen zijn. Dat is een belangrijke stap om uw aansprakelijkheid te beperken.
Bron : vlaanderen.be
